Niemand doet de Mond open (De Bek)

 

Ik woon in de gemeente Montferland, Ik ben geboren in het plaatsje Zeddam, In 1975, Aan het einde van de straat waar ik woonde stond een voetbalveldje waar we regelmatig gingen voetballen. Deze werd gemaakt van oude houten palen. Aan de zijde van de oude boerderij stond achter tegen een boon betongaas aan die van de bouw materialen fabriek afkomstig was, '' Achter dit voetbalveldje lag een klein stukje grond waar we eens in gespeeld hebben, Een gat uitgegraven hier in de grond met dekens eroverheen Daar zat men verstopt om te spelen, Ik ben hier 1 keer in geweest en door de zandlagen heen zag je de vervuilingen zitten, Hier achter zat een bedrijf die aan galvaniseren deed, Pas toen het leeg kwam te staan ben ik eens hier binnen geweest, Daar liepen door deze fabriek betonnen greppels heen waar al het afval natuurlijk door heen heeft gelopen en zodoende de grond in kon lopen en het bodemwater konden verontreinigen '' Bij een Metaal bedrijf in Beek, die later afgebrand is, Heb ik eens met een ontvetting put gewerkt, Die behalve de vloeistof die er in zat ook de nodige dampen losliet en dan zie je gelijk ermee wat er in de grond loopt erdoor. '' Je moet niet vergeten dat ze vroeger nog niet zover waren dan ze momenteel zijn '' Dit is toch iets wat mijn vader mij heeft mee gegeven, maar de zuivering installatie die aan de oude Doetinchemseweg heeft gestaan met een waarde van 18 miljoen euro volgens de kranten heeft bijna 20 jaar gedraaid om dit grondwater te zuiveren, Mijn vader noemde het de nieren, waardoor het water omhoog gehaald wordt en schoon terug in de grond wordt gepompt, Opzicht zou je zeggen dat dit verder niet bijzonder is, maar wij zitten hier in een drinkwater gebied die 70.000 huishoudens voorziet van drinkwater, Volgens de kranten zit er hier 2 miljard m³ liter water in de grond die tevens ook gebruikt worden door de boeren om hun gewassen ermee te besproeien, Het heeft volgens dit bovenstaande artikel al meer dan 10 jaar geduurd voordat men over ging tot een nieuwe realisatie, Een geheel nieuw Dorpsplein is er hier neergezet en de bodem verontreinigingen zijn afgegraven en met schoon zand ingevuld. De totale kosten hiervan lagen van mijn laatste berekening die ik ooit gemaakt heb, Boven de 110 miljoen euro, En deze berekening is zodanig verouderd dat het nu de helft meer zomaar kan kosten, Dit bedrijf is later failliet verklaard en heeft een doormars gemaakt elders onder een nieuwe milieu normen en wetten, Het heeft zich al die jaren gewoon aan de wet gehouden waardoor het nooit aansprakelijk gesteld kon worden, Met dank aan het oprichten van onder andere de dorpsraad en de provincie met gemeente heeft men dit kunnen ontwikkelen, Verwacht maar niet dat een bedrijf als Tata Steel, morgen verdwenen is, als dit kleine bedrijfje wat er hier heeft gezeten al meer dan tien jaar op zich heeft laten wachten om dit aan te pakken, En dit kostte een slordige 110 miljoen euro, Om hoeveel geld zou het dan bij Tata steel gaan, En de Industrie hiervan daar blijft mijn op aan gewezen, Daarom hebben ze die prachtige Vredestein pijpen laten staan in Doetinchem. Een gewaarschuwd mens telt voor 2 . Er is geen geld tegen gezondheid op te wassen, Het westen is een vreemd land voor mij, Ik weet niet hoe daar de drinkwatervoorzieningen zijn met de kust en het zoute water Al die oude rapporten zullen best nog wel in de archieven van de provincie Gelderland liggen om deze in te zien en of deze waarheid bevindingen kloppen. 

https://www.vitens.nl/Over-water/Natuurlijke-bron/Voor-publiek/Montferland

https://www.berghapedia.nl/index.php?title=Pompstation_Zeddam

                                       #geen verdere rechten mogen aan dit artikel/blog ontnomen worden

                                                     Geschreven door Heino Böhmer 

                                              '' Oprichter van Je bent een echte Zeddammer als ''

https://nos.nl/artikel/2479650-twee-fabrieken-tata-steel-per-direct-onder-verscherpt-toezicht

https://nos.nl/artikel/2480108-honderden-klimaatactivisten-op-terrein-tata-steel-in-velsen-noord

Kleine toelichting hierop en aanvulling: De verbranding oven in Arnhem en deze verbranding pijpen zijn door de jaren heen voorzien van Filters volgens de Milieucursus die ik gevolgd heb in Arnhem tijdens mijn werkzaamheden bij Kringloop winkel Actief uit Doetinchem  Deze kostte in deze tijden een 10 tot 15 miljoen euro en werden eens in de 10 of 15 jaar vervangen, Deze halen de slechte stoffen uit de lucht zodat deze zich niet verspreiden kunnen 

Misschien moet men eerst met het oude gedeelte beginnen gezien de jaartallen, Ik denk alleen maar mee 

                                                  ( zaterdag 3 Juni 1995 uit de Gelderlander)

Zeddam wacht op een openhartoperatie

Zeddam een dorpje in het Montferland op de grens van de achterhoek met Duitsland.

Wacht een openhartoperatie, Niet dat het hart van het met 2500 inwoners niet klopt.

Dat doet het wel. Zeddam trekt toeristen, telt maar liefs elf hotels/pensions

en wordt wel het bridge centrum van Nederland genoemd.

Maar het hart van het dorp is vervuild. Letterlijk.

Ongeveer in het centrum ligt een voormalig fabriekterrein waaronder de grond en het grondwater

gedurende tientallen jaren zwaar verontreinigd zijn. Hans Stein van de gemeente Bergh,

herinnert zich de helse dag 18 maart 1983 alsof het gisteren was.

De wethouder ziet ze weer binnenkomen, de twee provincieambtenaren,1 met zijn been in het gips.

Onaangekondigd kwamen ze bevestigen wat al een tijdje werd vermoed.

Het hart van het kerkdorp Zeddam waar jaren lang galvaniseerbedrijven Van Remmen afval in de grond gekieperd

had, was verontreinigd met metalen en met oplosmiddel tri-chloor-etheen.

De vervuiling was zo enorm en zo bedreigd dat samen onderwijl zou moeten gebeuren.

Pas 12 jaar later staat Zeddam tenslotte aan de vooravond van een gigantische schoonmaak operatie.

De stapel dossiers op het gemeentehuis schat wethouder Stein op een gewicht van 17 kilo.

Want na het provinciale bezoek van destijds volgen onderzoek op onderzoek.

En al die tijd was het van Remmen terrein afgesloten met een groot hek.

De buren telen al jaren lang geen groente meer in eigen tuin.

Werden eind jaren 80 in het bodemsaneringsprogramma de kosten nog op een miljoen gulden geschat.

Begin jaren 90 was het bedrag opgelopen naar zeven a acht miljoen gulden,

En dit bleek nog aan de optimistische kant te zijn, Nu wordt gerekend op bijna twintig miljoen gulden.

Ook Hans Stein wacht. Na 12 jaar is hij er enigszins gelaten onder.

Ik heb wel gezegd. Hadden we het niet meteen kunnen weten?

Maar ja, eerst krijg je een oriënterend onderzoek dan en na onderzoek en zo wordt ze zeef steeds kleiner.

Aan Christien Stigter, die toen nog gedeputeerde was heb ik gevraagd,

potdomme twintig dertig vijftig zeventig en nu negentig meter die in de bodem in,

Zijn wij soms verantwoordelijke voor de vervuiling in Australië.

Provincie ambtenaar en projectleider Martin Kaal wijt het langdurige onderzoek aan gebrek van kennis.

Toen de vervuiling ontdekt werd stond bodemsanering nog in de beginfase.

De kennis was nog niet zo dat de verontreiniging snel in beeld was te brengen.

We wisten net dat je moest boren, maar niet hoe diep. Boven die dachten we toen nog dat het niet zo erg was.

Dieper dan 20 meter zou het wel niet zitten, dachten we.

Achteraf bleek de vervuiling op 90 meter te zitten.

Onderzoek naar verontreinigde plaatsen wordt nu heel anders en met geavanceerd apparatuur aangepakt.

Veel sneller wordt duidelijk hoe ernstig en omvangrijk een vervuiling is.

Het Gelderse lijstje telt op dit moment een reeks miljoenenverslindende schoonmaak projecten.

Daarvan zijn een aantal urgent en dus in uitvoering

Begonnen is met de voormalig vaten spoelerij Van Marmeren en de spoorkuil in Nijmegen.

De voormalig stortplaats Oortveldlaan in Ede en het zandgat in Dieren ook een voormalige stortplaats.

Dat laatste project is met 25 miljoen meteen ook de duurste,

ook al omdat er woningen moeten worden gesloopt en herbouwd.

Zeddam staat met 19 miljoen gulden op een tweede plaats.

De vervuiling de Julianalaan in Epe is in aard en omvang te vergelijken met Zeddam.

Bij het Neproma terrein in Arnhem zijn de risico's meer acuut.

En tot slot vermeld de provincie ook nog de gasfabriek Arnhem, Magnussollax en Gelria Ede.

Al deze projecten zijn nog in de voorbereidende fase.

Zeddam blijkt dus behalve aan de voet van het heuvelachtige beboste Montferland ook op een grote gifbelt

te liggen. De omvang van de verontreiniging is nauwelijks te bevatten,

Vanuit de kerktoren is nog enigszins voor te stellen hoe in het bruingroene,

braakliggende en door huizen omsloten terrein nikkel en chroom zijn opgeslagen.

Diep daaronder is over een oppervlakte van elf hectare het tri-chloor-etheen in het grondwater aanwezig.

De immense vlek onder het dorp is het gevolg van jarenlang volgehouden milieuvervuilende bedrijfsvoering,

Midden jaren veertig begon Van Remmen met zijn bedrijf

Metaalresten die vrij kwamen bij het bewerken van het materiaal kwam in de bodem terecht.

Het slib van de ontvettingsbaden werd op het terrein te drogen gelegd. Het vocht dat daarbij vrij kwam,

Trok de grond in. In 1962 werd er een riolering aangelegd,

Via het riool kwamen ook stoffen in de bodem terecht.

Van Remmen stopte in het vorige decennium met de productie in Zeddam.

De gebouwen werden in 1989 gesloopt. Nog steeds vloeit de vlek onder Zeddam verder uit,

Zolang niemand groente uit zijn tuintje eet, loopt geen mens gevaar.

Directe bedreiging van het waterwinning gebied is er nog niet.maar de sanering

mag niet te lang op zicht wachten. Het saneringsplan is gemaakt door de provincie.

Ambtenaar Martin Kaal heeft begin dit jaar op een voorlichting avond de inwoners verteld

welke overlast hen te wachten staat. Hij wond er geen doekjes om.

Hans Stein deed er nog een schepje boven op,

Zeddam is een ernstig zieke patiënt die een openhartoperatie staat te wachten

En bij dat soort operaties moet de omgeving veel pijn lijden'

Zodra het sein uit Den Haag komt gaat Kaal over tot wat het stappenplan wordt genoemd,

Het begint met spitten, Alle verontreinigde grond wordt schoongemaakt.

Tot 15 meter diep wordt het bedrijfsterrein afgegraven.40.000 ton grond moet gereinigd worden

'Het braakliggende terrein verandert in een grote modderpoel,

Op negen meter diepte begint het grondwater.

Om het hele terrein wordt 24 meter lange damwanden in de grond gebracht,

Speciale vrachtwagens slepen ze aan. De grond wordt deels met een installatie op het terrein gereinigd

Een ander deel wordt per vrachtwagen naar elders vervoerd en latere, na reiniging teruggebracht.

Om zoveel mogelijk overlast voor de Zeddammer te voorkomen

wordt een aparte toegangsweg naar het terrein gemaakt.

Maar toch zeker 1 tot 2 is het lawaai van de grond te horen en daveren voortdurend vrachtwagens door het dorp.

Als laatste is de reiniging van het grondwater aan de beurt en daar trekt de provincie 15 jaar voor uit.

Aan de rand van het dorp wordt een speciale acht meter hoge zuiveringsinstallatie gebouwd.

Met het ondiepe grondwater waar oplosmiddelen, metalen en cyanide wordt begonnen.

Daarvoor worden de twee bronnen geslagen vlak bij het voormalig bedrijfsterrein Van Remmen.

Langs de weg onder de grond wordt vier kilometer leiding gelegd naar de zuiveringsinstallatie.

Het trottoir wordt daarvoor opengebroken. Zo wordt twintig kuub water per uur gereinig.

Het schone water gaat weer de bodem in om verdroging te voorkomen.

Wat niet schoon is gaat het riool in naar Braamt. Na twee jaar bekijken we de stand van zaken, verteld Kaal,

Dan beginnen we met de sanering van het diepe grondwater waar de oplosmiddelen in zitten.

In de omgeving komen er dan negen bronnen bij en 140 kuub per uur gaat door de zuivering installatie.

Daarvoor moeten nieuwe leidingen wordt gelegd.

De inwoners van Zeddam reageren berustend op de enorme saneringoperatie die hun tot nu toe zo stille dorp,

dat vooral in trek is bij rustzoekende ouderen uit alle delen van het land, straks op de kop zet.

Ze weten dat hen veel overlast boven het hoofd hangt,

maar ze realiseren zich ook dat de tijd en geld vretende sanering pure noodzaak is.

Geen idee wat het ons aan overlast oplevert, maar die sanering moet gebeuren.

Of we het fijn vinden of niet. Ik hoop alleen dat ze er snel mee beginnen. Er is al veel tijd verstreken.

Hotel eigenaar A Moors van de Benedendorpstraat krijgt de saneringsoperatie niet ver van de voordeur.

Hij vreest niet veel overlast. De reiniging van de grond zal lawaai opleveren, maar dat is overdag.

Er gaan twee bomen op het parkeer terreintje weg en zo zullen er meer vervelende dingen zijn.

Maar ik sta daar niet zo vaak bij stil.1 ding is zeker het moet gebeuren.

Moors vindt dat de rijksoverheid nu snel met geld voor de sanering over de brug moet komen.

20 miljoen gulden veel geld? Ach, als je ziet dat veel grotere bedragen uitgegeven worden

aan minder nuttige zaken, dan is dat maar betrekkelijk. Bij deze sanering zijn grotere belangen in het geding.

Bovendien hoe langer ze met reinigen wachten des te duurder het wordt''

Moors heeft zijn jeugd door gebracht pal tegen het Van Remmen terrein aan.

Nooit in de gaten gehad dat daar zoveel gif in de grond zat? ,

Nee eerlijk gezegd niet. Maar dat geldt niet alleen voor ons,

Ook de overheid kreeg pas in de gaten dat het daar niet goed zat toen het veel te laat was